Logo
Share

Η δράση των ΜΚΟ γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη - 3 Ειδικοί Εισηγητές-ριες του ΟΗΕ επικρίνουν την Ελλάδα

Summary

Τρεις Ειδικοί Εισηγητές-ριες του ΟΗΕ εκφράζουν "ανησυχία ότι o Νόμος για τις ΜΚΟ και η Κοινή Υπουργική Απόφαση ενδέχεται να έχουν σημαντική και βλαπτική επίδραση στη δράση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που εργάζονται με μετανάστες-ριες και πρόσφυγες στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων όσων παρέχουν βασικές υπηρεσίες σε αυτούς-ες"
Un Special R.900x0 Is
Un Special R.900x0 Is. Our Visual Policy

Η δράση των ΜΚΟ γίνεται διαρκώς δυσχερέστερη στην Ελλάδα. Δεν είναι μόνο η προσωπική μας εκτίμηση. Πριν από δύο εβδομάδες, τρεις Ειδικοί Εισηγητές του ΟΗΕ απευθύνθηκαν με επιστολή τους προς την ελληνική κυβέρνηση επισημαίνοντας ότι οι πρόσφατες νομοθετικές τροποποιήσεις δεν φαίνεται να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις της Ελλάδας βάσει του διεθνούς δικαίου για την προστασία του δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι.

Διαβάστε ολόκληρη την επιστολή εδώ.

Η επιστολή, με ημερομηνία 31 Μαρτίου 2021, υπογράφεται από κοινού από τον Ειδικό Εισηγητή του ΟΗΕ για το δικαίωμα στην ελευθερία του ειρηνικού συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι, τον Ειδικό Εισηγητή για τις συνθήκες για τους-τις υπερασπιστές-ριες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τον Ειδικό Εισηγητή για τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών.

Οι τρεις Ειδικοί Εισηγητές-ριες κρίνουν αρνητικά τον πρόσφατο νόμο 4986/2020 (νόμος για τις ΜΚΟ) και την Κοινή Υπουργική Απόφαση 10616/2020 (ΚΥΑ), που εισήγαγαν "νέες επαχθείς νομικές απαιτήσεις και προϋποθέσεις για την αναγνώριση μη κερδοσκοπικών οργανώσεων που εργάζονται με μετανάστες και πρόσφυγες".

Στην επιστολή τονίζεται ότι οι εν λόγω νομοθετικές τροποποιήσεις "ενδέχεται να παρεμποδίσουν σε σημαντικό βαθμό το έργο των ανεξάρτητων ΜΚΟ, ιδίως των μικρότερων οργανώσεων που δεν διαθέτουν τα οικονομικά μέσα για να συμμορφωθούν με όλες τις απαιτήσεις περί υποβολής αναφορών".

Οι εισηγητές "ανησυχούν ότι ο νόμος για τις ΜΚΟ και η ΚΥΑ ενδέχεται να έχουν σημαντικές και επιζήμιες επιπτώσεις στη λειτουργία όλων των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που εργάζονται με μετανάστες και πρόσφυγες στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που παρέχουν βασικές υπηρεσίες σε αυτούς-ες". Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό επειδή οι βασικές ανάγκες των αιτούντων άσυλο παρέχονται σε μεγάλο βαθμό από Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις.

Με βάση μια λεπτομερή εκτίμηση των νομοθετικών αλλαγών και των πρακτικών συνεπειών τους, η επιστολή αναφέρει ότι "ο νόμος για τις ΜΚΟ και η ΚΥΑ περιορίζουν χωρίς λόγο  δυσανάλογα το δικαίωμα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, όπως προβλέπεται από το άρθρο 22 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ΔΣΑΠΔ)".

Οι εισηγητές-ριες εκφράζουν ιδιαίτερη "ανησυχία (...) για (...) τους αυστηρούς και ενίοτε αντιφατικούς κανόνες σχετικά με την εγγραφή των ΜΚΟ" στο Μητρώο ΜΚΟ. Αναφερόμενοι στην έκθεση A/HRC/20/27 του Ειδικού Εισηγητή για την ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι, τονίζεται στην επιστολή ότι το δικαίωμα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι προστατεύει εξίσου και τα μη εγγεγραμμένα σωματεία και ενώσεις προσώπων, τα οποία θα πρέπει να αφεθούν ελεύθερα να ασκούν οποιαδήποτε δραστηριότητα, καθώςεπίσης ότι οι διαδικασίες εγγραφής στο Μητρώο θα πρέπει να είναι "απλές, μη επαχθείς ή και δωρεάν" και ότι "δεν θα πρέπει να ζητείται από όλες τις ενώσεις που έχουν ήση εγγραφεί να επανεγγραφούν". Το επιχείρημα αυτό υποστηρίζεται από το ψήφισμα 22/6 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, το οποίο καλεί "όλα τα κράτη να διασφαλίσουν ότι οι διαδικασίες που διέπουν την αναγνώριση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών είναι διαφανείς, προσβάσιμες, αμερόληπτες, ταχείες και ανέξοδες, παρέχουν τη δυνατότητα προσφυγής, αποφεύγουν την απαίτηση επανεγγραφής και είναι σύμφωνες με το διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων".

Οι τρεις Ειδικοί Εισηγητές-ριες του ΟΗΕ καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι "ο νόμος για τις ΜΚΟ και η ΚΥΑ δεν φαίνεται επομένως να είναι συμβατοί με τις προαναφερθείσες προϋποθέσεις για την προστασία του δικαιώματος στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι".

Σε αυτό το πλαίσιο, οι εισηγητές-ριες καλούν την ελληνική κυβέρνηση "να προβεί σε αναθεώρηση του Νόμου για τις ΜΚΟ και της ΚΥΑ και να διασφαλίσει ότι συμμορφώνονται με τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ελλάδας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα".  Το εάν και το πώς θα αντιδράσει η ελληνική κυβέρνηση απομένει να το δούμε.

Εμείς σε κάθε περίπτωση θα συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης, του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι. Τα δικαιώματα αυτά είναι κρίσιμα για τις Μη Κυβερνηστικές Οργανώσεις που εργάζονται για το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των αιτούντων-ούσων άσυλο. Όταν εξωθούνται και αποκλείονται οι ΜΚΟ, δεν απομένει συχνά κανείς να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των προσφύγων.

Μια συνέντευξη για την επίδραση στο έργο μας μπορείτε να βρείτε εδώ (μόνο στα γερμανικά).

Share