Οι δύο υποθέσεις αφορούν ένα 12χρονο κορίτσι από τη Συρία και ένα 10χρονο αγόρι από το Αφγανιστάν που έφτασαν στην Ελλάδα χωρίς γονέα, αλλά με έναν ενήλικα συγγενή τους. Κατά την αναμονή των διοικητικών διαδικασιών, τα ανήλικα μεταφέρθηκαν στον καταυλισμό της Μαλακάσας - μια δομή κοντά στην Αθήνα. Εκεί τους απαγορεύτηκε η έξοδος από τις εγκαταστάσεις, ενώ στερήθηκαν τα νομιμοποιητικά τους έγγραφα και την πρόσβαση στην εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη. Παρότι το ελληνικό κράτος ισχυρίζεται, ότι τα ανήλικα δεν τέθηκαν υπό κράτηση, το Δικαστήριο έκρινε τις συνθήκες αυτές ως κράτηση και διέταξε τη Διοίκηση να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε τα παιδιά να μπορέσουν να αποχωρήσουν από τις εγκαταστάσεις. Και τα δυο ανήλικα ανέμεναν την απόφαση του αρμόδιου Εισαγγελέα Ανηλίκων σχετικά με την καταλληλότητα του συγγενή για την προσωρινή φροντίδα τους.
Η πρακτική που εφαρμόζει η Διοίκηση της δομής της Μαλακάσας έχει ως συνέπεια τα ανήλικα να παραμείνουν σε αυτές τις συνθήκες έως ότου ο Εισαγγελέας Ανηλίκων αναθέσει την προσωρινή φροντίδα τους στον συγγενή τους. Λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων όμως τα ανήλικα υπέστησαν συνθήκες που ισοδυναμούν με κράτηση για περισσότερους από έξι μήνες. Εκπροσωπώντας τα παιδιά, η οργάνωση Equal Rights Beyond Borders υπέβαλε αντιρρήσεις στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών, με τον ισχυρισμό ότι οι συνθήκες συνιστούν παρατεταμένη κράτηση ανηλίκων. Πράγματι, εντός δέκα ημερών, το Δικαστήριο έκανε δεκτές τις αντιρρήσεις, κρίνοντας ότι ο περιορισμός της ελευθερίας μετακίνησης των ανηλίκων σε μία «ανοιχτή δομή» συνιστά παράνομη κράτηση.
Στην περίπτωση του ενός από τα δύο ανήλικα, η Διοίκηση δεν προχώρησε στην άμεση εφαρμογή της απόφασης όπως προβλέπει ο νόμος, και το παιδί παρέμεινε υπό κράτηση για μία επιπλέον εβδομάδα.
Δηλώσεις των νομικών εκπροσώπων:
«Η νομοθεσία για τα ανθρώπινα δικαιώματα παρέχει ουσιαστική προστασία όσον αφορά την κράτηση, ιδίως για τα ανήλικα άτομα. Ωστόσο, τα κράτη προσπαθούν συχνά να παρακάμψουν αυτές τις διατάξεις. Οι πρόσφατες αποφάσεις του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών αναδεικνύουν τη σημασία αυτών των εγγυήσεων, επιβεβαιώνοντας ότι κάθε προσπάθεια παράκαμψής τους είναι παράνομη και δεν μπορεί να γίνει ανεκτή. Τέτοιες αποφάσεις οφείλουν να λειτουργήσουν ως παρότρυνση προς την Ελλάδα και τα άλλα κράτη της ΕΕ να συμμορφωθούν πλήρως με τους θεμελιώδεις νόμους για τα δικαιώματα των παιδιών» - Ιωάννα Παύλου
«Οι αποφάσεις που εξέδωσε το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών σηματοδοτούν ένα σημαντικό βήμα για την καταγγελία μιας πάγιας και ευρέως διαδεδομένης πρακτικής στη δομή Μαλακάσα-1, η οποία συνιστά de facto κράτηση χωρισμένων από τους γονείς τους ανηλίκων και την οποία προσπαθούμε να αναδείξουμε εδώ και καιρό. Ελπίζουμε ότι οι αποφάσεις αυτές θα λειτουργήσουν ως καταλύτης για να μπει ένα τέλος σε ένα σύστημα που, από πολλές απόψεις, θυμίζει την περίοδο που τα ασυνόδευτα ανήλικα θέτονταν συστηματικά υπό προστατευτική φύλαξη σε αστυνομικά κρατητήρια. Η πρακτική αμφισβητήθηκε μέσω στρατηγικής δικαστικής επίλυσης, η οποία τελικά οδήγησε σε αλλαγή της νομοθεσίας. Τον ίδιο δρόμο της λογοδοσίας και της θεσμικής μεταρρύθμισης πρέπει να ακολουθήσουμε και τώρα» - Ηλιάνα Μπόμπου
Επικοινωνία: press@equal-rights.org